Đông trùng hạ thảo là một dạng ký sinh giữa một loài nấm túi có tên khoa học là Ophiocordyceps sinensis với sâu non (ấu trùng bướm) của một loài côn trùng thuộc chi Thitarodes.

Cơ chế xâm nhiễm của loài nấm này vào cơ thể sâu non hiện giờ vẫn chưa rõ. Vào mùa đông, nấm bắt đầu ký sinh vào sâu non và làm chết sâu non vì ăn hết chất dinh dưỡng của chúng. Những con sâu này có thể đã ăn phải bào tử nấm hoặc chúng mắc bệnh nấm ký sinh từ các lỗ thở. Đến khi sợi nấm phát triển mạnh, chúng xâm nhiễm vào các mô vật chủ, sử dụng hoàn toàn các chất dinh dưỡng trong cơ thể sâu. Đến một giai đoạn nhất định thường là vào mùa hè ấm áp, nấm bắt đầu mọc ra khỏi sâu như một ngọn cỏ và vươn lên khỏi mặt đất phát triển thành dạng cây (hình dạng giống thực vật) và phát tán bào tử.

Như vậy Đông trùng hạ thảo được xem như “con lai” giữa động vật và thực vật. đông trùng hạ thảo cũng được gọi hạ thảo đông trùng hoặc trùng thảo, mùa đông nó là côn trùng, mùa hè nó lại là cỏ.

Có thể thấy, đông trùng hạ thảo là một loại khuẩn mùa đông ăn trùng đến mùa hè lại lớn lên; lớp vỏ ngoài của nó là một con côn trùng, bên trong trên thực tế lại là một loại thực khuẩn.

Hiện tượng thực vật tiêu diệt côn trùng trong giới tự nhiên vốn không phải là độc nhất. Con người không chỉ trực tiếp dùng khuẩn ăn trùng (đông trùng hạ thảo) làm dược liệu, mà còn dùng hiện tượng tự nhiên khuẩn diệt côn trùng này để tạo ra một số biện pháp chống lại côn trùng có hại.

Đông trùng hạ thảo là một trong những vị thuốc quý của đông y, chủ yếu được tìm thấy vào mùa hè tại các vùng núi cao trên 4.000m ở cao nguyên Thanh Tạng (Thanh Hải-Tây Tạng) và Tứ Xuyên (Trung Quốc).

Theo các ghi chép về đông dược cổ, đông trùng hạ thảo là một vị thuốc bồi bổ hết sức quý giá, có tác dụng tích cực với các bệnh như thận hư, liệt dương, di tinh, đau lưng mỏi gối, ho hen do phế hư hoặc cả phế, thận đều hư, và có tác dụng tốt đối với trẻ em chậm lớn.
Đông trùng hạ thảo là một trong những vị thuốc quý của đông y, được khai thác khó khăn, có khả năng bồi bổ và tăng cường sức khỏe, tăng cường khả năng miễn dịch. Mặt khác các nghiên cứu cổ truyền cũng như các thực nghiệm hiện đại đều xác định đông trùng hạ thảo hầu như không có tác dụng phụ đối với cơ thể người và động vật.

Ở nấm , bào tử có chức năng tương tự như chức năng của hạt ở thực vật, bào tử nấm nảy mầm và phát triển thành cá thể mới trong điều kiện thích hợp về độ ẩm, nhiệt độ và thức ăn sẵn có.

Bào tử là một tế bào sinh sản có khả năng phát triển thành một cá thể mới mà không cần hợp nhất với một tế bào sinh sản khác. Do đó, bào tử khác với giao tử , là những tế bào sinh sản phải hợp nhất thành từng cặp để làm phát sinh cá thể mới. Bào tử là tác nhân của sinh sản vô tính, ngược lại giao tử là tác nhân của sinh sản hữu tính. Bào tử được tạo ra bởi vi khuẩn, nấm, tảo và thực vật .